Ngày 18/2, Chính phủ Nhật Bản đã phê duyệt các mục tiêu mới nhằm cắt giảm lượng khí thải nhà kính của quốc gia này đến năm 2040, cùng với một kế hoạch năng lượng được sửa đổi và một chính sách công nghiệp được cập nhật cho cùng kỳ.
Các biện pháp này, nhằm mục đích củng cố sự ổn định chính sách dài hạn cho các doanh nghiệp, tập trung vào việc thúc đẩy quá trình khử cacbon, đảm bảo nguồn cung cấp năng lượng ổn định và tăng cường năng lực công nghiệp để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Theo kế hoạch khí hậu mới được Nội các thông qua, Nhật Bản đặt mục tiêu giảm 60% lượng khí thải carbon vào năm 2035 so với mức năm 2013 và giảm 73% vào năm 2040. Trước đó, Nhật Bản đã đặt mục tiêu giảm 46% vào năm 2030.
Các mục tiêu này được gọi là Đóng góp do quốc gia tự quyết định, hay NDC, theo Thỏa thuận Paris và sẽ được đệ trình lên Liên hợp quốc.
Trước đó,Mục tiêu năm 2035 của Nhật Bản đã phải đối mặt với sự chỉ trích từ các nhóm môi trường vì vẫn còn thiếu 6 điểm so với mức giảm cần thiết để hạn chế mức tăng nhiệt độ xuống 1,5°C so với mức trước thời kỳ công nghiệp theo Thỏa thuận Paris.
Coi năng lượng tái tạo là nguồn điện chính
Kế hoạch này thay thế kế hoạch năm 2021 của Nhật Bản. Trong đó, kế hoạch mới kêu gọi tăng cường nỗ lực phát triển và đưa năng lượng tái tạo vào sử dụng nhằm đáp ứng 50% nhu cầu ngành điện vào năm 2040. Đồng thời, tối đa hóa việc sử dụng năng lượng hạt nhân để đáp ứng nhu cầu điện ngày càng tăng trong kỷ nguyên AI trong khi vẫn đáp ứng các mục tiêu khử cacbon.
Kế hoạch này đánh dấu sự kết thúc của chính sách loại bỏ năng lượng hạt nhân của Nhật Bản, được áp dụng sau cuộc khủng hoảng tan chảy năm 2011 tại nhà máy điện Fukushima Daiichi dẫn đến việc di dời rộng rãi cư dân và tình cảm phản đối hạt nhân kéo dài.
Kế hoạch năng lượng mới nêu rõ, năng lượng hạt nhân sẽ chiếm 20% nguồn cung cấp năng lượng của Nhật Bản vào năm 2040 trong khi mở rộng năng lượng tái tạo lên 40-50% từ gần 23% và giảm năng lượng đốt than xuống 30-40% từ gần 70%.
Kế hoạch hiện tại đặt mục tiêu đưa 20-22% năng lượng hạt nhân, 36-38% cnăng lượng tái tạo và 41% nhiên liệu hóa thạch vào hệ thống lưới điện vào năm 2030.
Kế hoạch năng lượng đặt năng lượng tái tạo làm nguồn điện chính và kêu gọi phát triển các nguồn năng lượng thế hệ tiếp theo, chẳng hạn như pin mặt trời và tấm pin mặt trời di động.
Nhật Bản đặt mục tiêu tăng cường năng lượng tái tạo và năng lượng hạt nhân thay thế điện than. (Ảnh: Getty)Còn nhiều điều chưa chắc chắn
Mục tiêu cắt giảm khí thải đã làm dấy lên lời kêu gọi cắt giảm sâu hơn từ các chuyên gia và các thành viên liên minh cầm quyền khi lần đầu tiên được đề xuất, vì quốc gia phát thải carbon lớn thứ năm thế giới đang phải vật lộn để giảm sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch.
Một chiến lược quốc gia mới tích hợp chính sách phi carbon hóa và công nghiệp đến năm 2040, phù hợp với mục tiêu phát thải và kế hoạch năng lượng, cũng đã được nội các phê duyệt.
Mục tiêu của chiến lược này là phát triển các cụm công nghiệp ở những khu vực giàu năng lượng tái tạo, năng lượng hạt nhân và các nguồn năng lượng carbon thấp khác.
Tuy nhiên, những bất ổn đang nổi lên xung quanh các chính sách của Nhật Bản, vì thị trường điện gió ngoài khơi trong nước, động lực chính thúc đẩy tăng trưởng năng lượng tái tạo, đang phải đối mặt với những trở ngại từ lạm phát và chi phí cao, gần đây đã thúc đẩy Mitsubishi Corp xem xét lại ba dự án trong nước.
Ngoài ra, quyết định của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump rút Hoa Kỳ khỏi Thỏa thuận Paris và lập trường tiêu cực của nước này về năng lượng tái tạo đã làm lu mờ thêm những nỗ lực mở rộng toàn cầu.