Saint Kitts và Nevis, quốc gia gồm hai hòn đảo ở Caribe, ngày càng dễ bị tổn thương trước tác động của biến đổi khí hậu, đặc biệt là hạn hán. Nước mưa là nguồn nước uống duy nhất tại đây và việc lượng mưa giảm dần khiến 80% cư dân ở Saint Kitts phải chịu cảnh mất nước thường xuyên.
“Chúng tôi từng có mùa mưa nhưng giờ không còn nữa”, Cheryl Jeffers, Giám đốc kỹ thuật của Đơn vị Hành động vì Khí hậu Saint Kitts và Nevis cho biết. “Xu hướng này đang khiến cả nước vô cùng bối rối, đặc biệt ngành nông nghiệp”, bà nói thêm.
Hệ thống cảnh báo sớm
Để giúp nông dân ứng phó với hạn hán, Trung tâm và Mạng lưới Công nghệ Khí hậu Liên hợp quốc (CTCN) – cùng với công ty công nghệ HR Wallingford và Sở Môi trường Saint Kitts và Nevis – đã phát triển một hệ thống có thể dự báo hạn hán và dự đoán tình trạng sẵn có của nước ngầm.
Hệ thống này phân tích dữ liệu thu thập được từ vệ tinh và các trạm giám sát từ xa trên khắp cả nước, tạo ra bản đồ rủi ro hạn hán. Cơ quan khí tượng của hòn đảo, Văn phòng Khí tượng Saint Kitts và Nevis, chuyển tiếp dự báo đến các nhóm nông dân qua ứng dụng nhắn tin WhatsApp. Sau đó, các cán bộ khuyến nông sẽ đến thăm nông dân và tư vấn cho họ về thời điểm trồng trọt phù hợp.
Ariesta Ningrum, Giám đốc CTCN, đơn vị trực thuộc Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP), cho biết hạn hán là hiện tượng tương đối mới đối với Saint Kitts và Nevis, lần đầu tiên xảy ra vào năm 2015. Tình trạng thiếu nước là triệu chứng của khí hậu thay đổi nhanh chóng ở vùng Caribe, nơi nhiệt độ tăng cao đang làm thay đổi các kiểu mưa.
Bà Cheryl Jeffers làm việc tại cơ quan Dịch vụ Khí tượng Saint Kitts. (Ảnh: UNEP) Báo cáo Khoảng cách Thích ứng năm 2024 của UNEP cảnh báo rằng các quốc đảo như Saint Kitts và Nevis đặc biệt dễ bị tổn thương trước sự biến động khí hậu này, mà các chuyên gia cho rằng cũng có nguy cơ đẩy mực nước biển lên cao.
"Việc tận dụng các công nghệ khí hậu - chẳng hạn như các hệ thống dự báo thời tiết tiên tiến - là điều cần thiết để bảo vệ tính mạng và bảo vệ mùa màng trước các thảm họa thiên nhiên", Ningrum cho biết.
Tiềm năng nhân rộng mô hình
Báo cáo về khoảng cách thích ứng ước tính rằng một nhóm gồm 39 quốc đảo nhỏ đang phát triển - bao gồm Saint Kitts và Nevis - sẽ cần hơn 5 tỷ đô la Mỹ hàng năm để thích ứng với biến đổi khí hậu. Nhưng báo cáo phát hiện ra rằng các quốc gia đó chỉ có thể tiếp cận một phần nhỏ trong số tiền tài trợ đó.
Alford, một nông dân đến từ Saint Paul, cho biết ông đang trồng nhiều loại cây trồng trên trang trại rộng 11 ha. Tuy nhiên, khả năng tiếp cận nguồn nước từ lâu đã là một vấn đề. Tuy nhiên, thông qua ứng dụng hệ thống dự báo, nông dân có thể chuẩn bị trước thời tiết khắc nghiệt, hạn chế tác động tiêu cực và tăng năng suất.
Hệ thống dự báo, kết quả của một dự án kéo dài 21 tháng, đã ra mắt vào tháng 12/2021 và đang được ứng dụng bao phủ khắp cả Saint Kitts và Nevis.
Gina Tsarouchi, Kỹ sư chính tại HR Wallingford, cho biết: "Hệ thống này có tiềm năng được mở rộng ở các khu vực dễ bị tổn thương khác đang phải đối mặt với những thách thức tương tự về khí hậu, đảm bảo an ninh lương thực và tính bền vững trước biến đổi khí hậu".
Trong những năm tới, nông dân của đất nước này dự kiến sẽ phải đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng tăng về nước từ cả lĩnh vực nhà ở và du lịch.
“Là một quốc gia đang phát triển trên một hòn đảo nhỏ rất dễ bị tổn thương, chúng ta cần sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực mà chúng ta có. Và để làm được điều đó, bước đầu tiên là tiếp cận dữ liệu đáng tin cậy có thể cung cấp thông tin cho việc ra quyết định”, bà Jeffers khẳng định.